جناب سردار کمالی ریاست محترم اداره سرمایه انسانی سرباز ستاد کل نیروهای مسلح دلایلی را برای غیرمنطقی دانستن جریمه سربازی عنوان کردند که به نظر می رسد نقدهایی بر آن وارد باشد.
ایشان در درجه اول کاهش تعداد غایبان را از دلایل فروش جریمه مشمولان غایب دانسته اند که برخلاف انتظار نتیجه عکس داده است. البته به نظر میرسد افزایش تعداد غایبان موضوعی دور از انتظار نبوده است چرا که به هر دلیل گروهی از مشمولان علاقه ای به گذراندن دوران سربازی ندارند و بخشی هم ترجیحی برای آن نداشته و مردد هستند. از این رو هر نوع کورسوی امیدی که راه دومی به غیر از انجام خدمت را نوید دهد، بخشی را قانع می کند که شده هشت سال هم از برخی خدمات اجتماعی و عمومی خود را محروم نگاه دارند و منتظر خرید خدمت بمانند.
نکته مهم دوم کاهش سرباز و فشار زیاد به سربازان در حال خدمت ذکر شده است. مساله اینجاست که برای نویسنده و شاید خیلی از مردم این سوال باقیست که دقیقا سربازان چه وظیفه ای بر عهده دارند؟ به جز مواردی که به عنوان زیردست نیروی کادر در مرزها و مراکز نظامی و انتظامی خدمت می کنند و نوعی نیروی ارزان به شمار می روند، چه نقشی برای آنها ترسیم شده؟ چه در تجربه شخصی ما و بستگان و دوستان و چه در اظهار نظرهایی که در ذیل بسیاری از موضوعات مرتبط با سربازی دیده می شود، گلایه های فراوان از به کارگیری در کارهای فرودست و غیرمرتبط با مدرک یا مهارت و انجام اموری فاقد ظرفیت سازندگی به چشم می خورد. اگر هم هدف داشتن حجم زیادی از نیرو برای مقابله با تهدیدات احتمالی باشد که از یک طرف ملت ما در جنگ تحمیلی نشان داد در وقت ضرورت در هر سن و قشر بدون اام و اجبار در مقابله با دشمن حاضر می شوند و اگر هم قرار به اجبار و اام باشد نیروی رسمی فاقد انگیزه نیز از خدمت استنکاف خواهد کرد تا چه رسد به نیروی موقت و مجبور. از سوی دیگر با رشد فزاینده فن آوری و جنگ افزار، سازمان رزم به شدت تغییر کرده و حجم نیروی انسانی در خدمت ارتش جایگاه قابل اعتنایی در مقایسه با تسلیحات مدرن ندارد. مثلا امریکا با وسعتی چهار برابر، با بودجه نظامی نزدیک به 44 برابر کشور ما، پرسنل نظامی اش کمی بیش از دو برابر ماست. این در حالی است که امریکا خود را ژاندارم دنیا می داند و در افغانستان، سوریه، عراق و هر درگیری که منفعتی برایش داشته باشد حاضر می شود و نیروی پیاده دارد اما هدف ما از سازمان نظامی، دفاع و حفظ حریم و مرزهای کشور در برابر بیگانگان است پس نیاز کمتری به نیروی نظامی باید داشته باشیم.
دلیل دیگر سردار کمالی احساس تبعیض و بی عدالتی ذکر شده است. این حرف اگر چه متین و درست اما نمی توان آن را صرفا در مورد سربازی در نظر داشت. مگر زندانیان دیه یا مهریه جز این است که پول کافی برای پرداخت نداشته اند؟ چرا باید کسی که تمکن مالی دارد، در این موارد روی زندان را نبیند و دیگری محکوم شده و سابقه دار شود و سالها دور از خانواده باشد آن هم به دلیل نداری؟ مگر بسیاری از درگیری ها و مشکلات خانوادگی ریشه اقتصادی ندارند؟ چرا باید این عامل مهم زمینه ساز اختلاف در خانواده متوسطین و فقرا موجب حرمان، دوری و احیانا جدایی شود ولی در صاحبان مال و مکنت چنین مشکلی راه نداشته باشد؟ چرا باید کسانی در خیابان دست فروشی کنند، گل بفروشند یا حتی کارمند جزء باشند و قیمت خودروی برخی از پولی که آنها طی سی سال دربیاروند هم گرانتر باشد؟ اگر فروش جریمه سربازی را تبعیض بدانیم، با این نوع معضلات اجتماعی و نمونه های عدیده دیگر باید چه کنیم؟ شاید اگر درآمد ناشی از فروش این جریمه ها به حقوق سربازان اضافه شده یا اشخاصی به استخدام نظامی درآیند نه فقط بی عدالتی رخ نداده باشد بلکه یک ده آباد به از صد ده خراب شده و با استخدام عده ای، ایشان بتوانند خانه و زندگی تشکیل دهند و سود طرفینی مطرح شود.
دلایل دیگر از جمله مخالفت کارشناسان در نیروهای مسلح به علت عدم ذکر جزئیات قابل نقد نیست اما در کل شاید بد نباشد در این امور از ظرفیت دانشگاه ها و مراکز علمی و تحقیقی درباره میزان نیاز کشور به نیروی نظامی به ویژه سرباز، اثربخشی فروش یا عدم فروش جریمه سربازی یا خود سربازی و چگونگی افزایش بهره وری نیروی انسانی در زمان سربازی کمک گرفته شود. اگر چنین پژوهشی در سه مرکز مجزا انجام و نتایج آن مقایسه و جمع بندی شود می تواند هم به نیروهای مسلح و هم به مجلس شورای اسلامی در اتخاذ تصمیمی دقیق تر کمک کند.
منبع : جامعه خبری تحلیلی الف
"سالانه ۴۰۰ هزار نفر سرباز اعزام میشوند؛ نیاز نیروی مسلح ۵۰ درصد کمتر از این تعداد است". معاون سابق سازمان وظیفه عمومی ناجا: طولانی بودن مدت سربازی به یک اقدام سخت و طاقت فرسا تبدیل شده است. آموزشها با تراکم بالا در مراکزی با کیفیت پایین و مربیانی ناکارآمد انجام میپذیرد.
سرهنگ محمدرضا اکبر حلوایی شب گذشته در همایش خدمت سربازی و راهکارهای آن در دانشکده حقوق دانشگاه تهران گفت: آمار میانگین اعزام به خدمت سربازی از سال 61 تا 91، 64 درصد افرادی بوده که باید می رفتند و به سربازی رفتند 36 درصد به طور میانگین خدمت نمی روند و بین 10 تا 15 درصد متولدین هر سال غایب هستند و حدود 20 تا 25 درصد نیز معاف می شوند.
او با تاکید بر اینکه ما برای سربازی استراتژی مناسب، هدفمند و تعریف شدهای نداشتیم گفت: از سال 1304 که قانون سربازی در این کشور تصویب شد حدود نود سال می گذرد و هیچ گونه تغییرات اساسی در آن به وجود نیامده است.
سرهنگ حلوایی گفت: در حال حاضر اصلا این شیوه سربازی را نمی پذیریم چرا که ما حتی برای سربازانی که مدارج تحصیلی بالاتری نسبت به بقیه دارند فقط درجه روی دوششان میزنیم و هیچ زمینهای برای بروز قابلیت های مدیریتی و اجرایی آنها فراهم نمیکنیم.
او در ادامه گفت: ما با طرح معافیت و خریدن سربازی کاری کردهایم که گویی جبران نیامدن دیگران را باید کسانی بکشند که به سربازی آمدند و طبق قانون عمل کردهاند ما با طولانی بودن مدت سربازی آن را یک اقدام سخت و طاقت فرسا برای آنها کردهایم که خیلی ها فکر کنند دو سال از بهترین روزهای عمرشان تلف شده است.
معاون سابق سازمان وظیفه عمومی ناجا همچنین به اعزام سالانه 400 هزار نفر سرباز اشاره کرد و گفت: نیاز نیروی مسلح 50 درصد کمتر از این تعدادی است که الان اعزام می شوند یعنی بیشتر از آن چیزی که نیاز داریم نیروی انسانی اعزام میکنیم.
او گفت: آموزشها باید متناسب با شرایط و نیازهای نیروهای مسلح باشد اما هماکنون آموزشها با تراکم بالا در مراکزی با کیفیت پایین و مربیانی ناکارآمد در یک محیط خشک و بدون روابط عاطفی انجام میپذیرد.
منبع : خبرانلاین- خبرگزاری تحلیلی ایران
پی نوشت : مفاسد موجود در سیستم کنونی سربازی اجباری از یه مقام مسئول سایق. سالانه بین ده تا پانزده درصد غیبت میکنند و بین بیست تا بیست و پنج درصد معاف میشوند، این یعنی تبعیض. کل نیاز نیروهای مسلح به سرباز نزدیک دویست هزار نفر هست و سالانه چهارصد هزار نفر اعزام می شوند ، این یعنی اتلاف و اسراف منابع و تحلیل نیروی جوانان و تخریب روحیه انها و ایجاد حس تنفر نسبت به نیروهای مسلح و کشور. واقعا اگر اراده ای باشه، امکان ساماندهی به این شیوه منسوخ نیست؟ وقتی دو برابر نیاز به سربازی اعزام میشوند ، خوب اختیاری کنید ، نیمی به حقوق و مزایا کادری استخدام شوند و نیمه دیگر هزینه ها تقبل کنند. این کار خیلی سخته؟ حتما در هزینه ها نیروهای مسلح هم صرفه جویی میشود. در ضمن اقای مسئول سابق به این مورد اشاره نکردند که اگر هزینه خرید سربازی به جیب سربازان که به خدمت میروند واریز بشه ، دیگر این بار بر دوش انان نخواهد بود. چرا مشخص نمیشه هزینه خرید سربازی کجا صرف میشه؟ چرا شفافیت نیست؟ در مورد ناکارامدی اموزش ها و سیستم کنونی سربازی اجباری و افراد تحصیل کرده که فقط درجه بی خاصیت بهشون میدن و نه تخصص اجرایی و مدیریتی هم که ایشون اشاره کردند و لازم نیست توضیح داده بشه. به جای توضیح ، توصیه به تفکر میکنم
این دوره خطرناک هم هست و تعدادی از سربازان به آخر دوره نمیرسند. همین چند هفته پیش چند سرباز در حمله به پاسگاه پلیس در چابهار کشته شدند. کمی قبلتر چند سرباز دیگر در مرز پاکستان ربوده شدند. قبلتر از آن واژگونشدن اتوبوس سربازان باعث کشتهشدن عدهای از آنها شد. هر ماه به طور متوسط پنج سرباز در ایران به دلیل فشارهای روحی خدمت وظیفه اقدام به خودکشی میکنند.
امروزه اغلب کشورهای دنیا به سمت نیروی انسانی حرفهای برای ارتش و پلیس روی آوردهاند اما ایران به همراه ۱۶ کشور دیگر از معدود کشورهای جهانند که بیش از یک سال خدمت سربازی اجباری است. از عمر این روند پرهزینه و تقریبا ناکارآمد تامین نیروی انسانی برای نیروهای مسلح ایران ۹۳ سال میگذرد با این حال در این مدت تغییر ساختاری و عمدهای نکرده است.
این شیوه کادرسازی نیروهای مسلح ایران منتقدان زیادی دارد که البته صدایشان تقریبا هیچوقت در رسانههای رسمی ایران شنیده نمیشود. انتشار مطالب مرتبط با خدمت سربازی، به جز اخبار رسمی که از طرف سازمان نظام وظیفه منتشر میشود جز در موارد معدودی ممنوع است.
به همین دلیل کمیپنها و گروههایی در خارج از فضای رسمی رسانهای ایران علیه شیوه سنتی سربازگیری در ایران فعالیت میکنند که معروفترین آنها کمپینهای "نه به سربازی اجباری" و "بهبود سربازی" هستند.
کمپین اول معتقد است سربازی اجباری نقض حق انتخاب آزادانه افراد است و باید نیروهای مسلح به سمت سربازگیری حرفهای بروند. پایهگذاران کمپین دوم هم معتقدند باید به شیوهای جدید و مناسب از ظرفیت و پتانسیل سربازان استفاده شود. پیشنهاد آنها این است که چند ماه دوره آموزشی برای همه اجباری باشد. پس از آن کسانی که با رضایت شخصی خدمت را ادامه میدهند حقوق مکفی دریافت کنند و کسانی که خدمت را ترک میکنند، مالیاتی به عنوان مالیات دفاعی بپردازند.
چند مرکز مطالعاتی در ایران هم به ناکارآمد بودن شیوه فعلی سربازگیری واقفند، از جمله مرکز پژوهشهای مجلس که میگوید سربازی اجباری بیشتر از آنکه مثمرثمر باشد هزینهبر و آسیبزننده است. این مرکز همصدا با مخالفان سربازگیری اجباری معتقد است این شیوه باید اصلاح شود چون مخاطرات زیادی دارد.
مهاجرت جوانان از کشور برای فرار از سربازی، بهرهوری پایین سربازان اجباری در شرایط جنگی، وضعیت نامناسب سربازها به لحاظ مالی، عاطفی و جسمی و صدمات جسمی چه برای معافشدن چه در حین سربازی از جمله این مشکلات هستند.
در ایران گوش مسئولان به این انتقادها و پیشنهادها بدهکار نیست و همچنان سربازگیری اجباری محبوبترین شیوه تامین نیروی انسانی در قوای مسلح کشور است. اما چرا مسئولان ایرانی سرسختانه با روشهای جدید مخالفت میکنند؟
اولین دلیلی که مسئولان میآورند، کاهش توان دفاعی ایران در اثر بیرغبتی جوانان برای پیوستن به نیروهای مسلح است. نیروهای مسلح ایران از جمله ارتش، سپاه، نیروی انتظامی و وزارت دفاع نزدیک به ۵۲۰ هزار نفر پرسنل دارند که بخش بزرگی از آن را سربازان وظیفه تشکیل میدهند.
به گفته سرهنگ محمدرضا اکبر حلوایی، معاون سابق سازمان وظیفه عمومی ناجا سالانه ۴۰۰ هزار نفر به سربازی اعزام میشوند اما "نیاز نیروهای مسلح کشور نیمی از این تعداد است."
بنابراین مشخص است که نیروهای مسلح ایران نیازی به این تعداد سرباز ندارند. ضمن اینکه سربازگیری حرفهای دورهای بلند مدتتر از سربازی وظیفه است و حتی در صورت کاهش استخدام سربازان حرفهای، در دورههای کوتاه تمام نیازهای انسانی نیروهای مسلح را میتوان تامین کرد.
نظامیان ایران کمبود بودجه و هزینه زیاد تشکیل نیروی مسلح حرفهای را از دیگر مشکلات این طرح میدانند. سرتیپ ابراهیم کریمی، جانشین سازمان نظام وظیفه عمومی ناجا پارسال هزینه هر سرباز در یک دوره خدمت را دو و نیم میلیون تومان اعلام کرده بود که احتمالا این هزینه با توجه به شرایط اقتصادی ایران امسال افزایش زیادی داشته است.
در همین حال هر سال حدود ۲۰۰ هزار سرباز جدید وارد نیروهای مسلح میشوند که هزینه آنها ۵۰۰ میلیارد تومان است و نیازی هم به آنها نیست. مطالعات مرکز پژوهشهای مجلس نشان داده "بهرهوری پایین سربازها باعث افزایش مشکلات مالی نیروهای مسلح میشود."
با این اوضاع به نظر میرسد سربازگیری حرفهای نه تنها مشکلات مالی نیروهای مسلح را افزایش نمیدهد بلکه باعث کاهش این مشکلات هم میشود.
در این میان مشکلاتی مانند احتمال گرایش سربازان به مواد مخدر به دلیل عوارض روحی ناشی از ناخواستهبودن این شیوه زندگی، هزینه خروج آنها از چرخه اقتصاد و بیانگیزگی آنها در دوره خدمت هم هزینههای زیادی دربر دارد. بر اساس آمار رسمی حدود پنج درصد سربازان در ایران معتاد میشوند که آمار واقعی احتمالا بیشتر است.
حالا چرا با وجود چنین مشکلاتی همچنان سربازی اجباری ادامه دارد؟
پاسخ این پرسش شاید بیش از آنکه موضوعی دفاعی باشد، اقتصادی و تبلیغاتی است. البته بسیاری معتقدند ت اصلی برای سربازی اجباری کاهش میزان ورودی به بازار کار است که چندان درست به نظر نمیرسد چون هر سال تقریبا همان میزان که وارد خدمت میشوند از آن ترخیص میشوند.
ورود نیروهای مسلح ایران به فعالیت اقتصادی نیز موضوعی انکارناپذیر است. ارزش استفاده از نیروی کار ارزان سربازان در بسیاری از این بخشهای اقتصادی در مقابل هزینههای آنها ناچیز است.
حقوق سربازان بر اساس قانون باید ۶۰ تا ۹۰ درصد هم رده خود در کادر سازمانی باشد در حالیکه حقوق سربازان از سرباز صفر تا افسران بین ۷۰ تا ۱۸۰ هزار تومان است. حداقل حقوق همین سربازان در صورت استخدام باید بیشتر از دو میلیون تومان باشد و البته آنها را نمیتوان در ردههای دیگر و غیرسازمانی مانند فعالیتهای اقتصادی و عمرانی بهکار گرفت.
از طرف دیگر ایران بشدت با مشکل تجهیزات نظامی مواجه است. تقریبا هیچ کشور دنیا به صورت رسمی به ایران سلاح نمیفروشد و ایران مجبور است نیازهای نظامیش را خود تامین کند.
در این میان بزرگی و تعداد نفرات نیروهای مسلح ایران یک برتری بر رقبای منطقهایش محسوب میشود. ایران بزرگترین نیروهای مسلح در منطقه خاورمیانه را دارد، به نحوی که تعداد این نیروها حتی از جمعیت برخی از کشورهای منطقه بیشتر است.
این نیروی بزرگ انسانی که عملیات متعدد برونمرزی هم انجام میدهند به خودیخود نشاندهنده نوعی از اقتدار نظامی به همسایگان و رقبای منطقهای ایران است و نمیتوان به سادگی از کنار آن گذشت.
در مجموع میتوان گفت سربازی اجباری در ایران با منطق ساده و علمی که معایب و محاسن آن را محاسبه میکند قابل توضیح نیست. علاوه بر تامین نیازهای دفاعی کشور، عوامل پنهان و آشکار زیادی برای ادامه این کار وجود دارند. نظامیان در ایران علاوه بر نقشهای آشکارشان، نقشهای پنهانی زیادی در قدرت و ت دارند و قسمتی از آن از نیروی انسانی که به خدمت میگیرند نشات گرفته است.
عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس از طرح جدید مجلس برای تغییر شیوه اجرای خدمت وظیفه عمومی خبر داد.
ابوالفضل ابوترابی عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با تسنیم، درباره طرح جدید مجلس برای تغییر شیوه اجرای خدمت نظام وظیفه، گفت: شیوه های مختلفی از خدمت نظام وظیفه در کشورهای مختلف دنیا اجرا میشود که شامل خدمت نظام وظیفه حرفهای، خدمت نظام وظیفه داوطلب، خدمت نظام وظیفه اجباری و خدمت نظام وظیفه مدنی میشود.
وی افزود: تنها در 28 کشور دنیا خدمت نظام وظیفه اجباری اجرا میشود و در این بین معدود کشورهایی هستند که خدمت اجباری آنها بیش از یک سال است که این شیوه اجرای خدمت سربازی مشکلات عدیدهای را به همراه دارد. برای مثال امروز بیشترین پرونده در سازمان قضایی نیروهای مسلح مربوط به فرار از خدمت سربازی است.
ابوترابی ادامه داد: مجلس شورای اسلامی برای حل این مشکلات و اجرای بهتر خدمت نظام وظیفه، طرحی را پیشنهاد کردهاست که بر مبنای آن خدمت سربازی به صورت "داوطلب بسیجی" اجرا شود که مشابه این طرح هم اکنون توسط سپاه در مرزهای کشور در حال اجرا است. در این طرح سپاه در استانهای سیستان و بلوچستان و برخی استانهای غربی از مردم بومی منطقه به عنوان نیروی داوطلب بسیجی برای تامین امنیت مرزها استفاده میکند.
عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس تصریح کرد: بر اساس طرح جدید مجلس که با الگو گیری از تجربیات سپاه در مناطق مرزی تدوین شده است، سربازی به صورت داوطلب و حرفهای در میآید و میتواند تا 5 سال به طول بیانجامد. البته کسانی که میخواهند در دستگاههای دولتی استخدام شوند و سربازی هم نروند، میبایست سه برابر مبلغی را که ستاد کل نیروهای مسلح برای یک سرباز هزینه میکند، پرداخت کنند.
وی با بیان اینکه این طرح هم اکنون در کمیسیون امنیت مطرح شده است، گفت: قرار است با تشکیل کار گروهی متشکل از نمایندگان ستادکل نیروهای مسلح و مجلس شورای اسلامی این طرح بررسی شود.
منبع : سایت خبری تحلیلی عصر ایران
پ.ن : بالاخره داره صداها شنیده میشه. بالاخره خودشون هم اعتراف میکنند که فقط در 28 کشور دنیا سربازی اجباری هست و اونم تازه برای بیش از یک سال تعداد معدودی هست. انشاالله که زودتر به نتیجه برسه.
درست بعد از تعطیلات سهروزه عاشورای ۹۶، از محمدحسین» عکسی با لبخندی درشت باقی ماند که با چهرهای شاد و لبخندی ثابت از رفقایش میخواست حلالش کنند. او سربازی خوزستانی بود که با خانوادهاش در کرج زندگی میکرد و در هشتمین ماه خدمتش نهتنها دوران سربازی که زندگی خود را با شلیکی به پایان رساند.
به گزارش عصرایران رومه شهروند نوشت: محمدحسین، آرام بود هرچند گاهی از مشکلات شخصیاش برای دوستان نزدیکاش میگفت تا اینکه یک اتفاق به ناگاه او را برای همیشه به زیر خاک برد. روایت همخدمتیهایش از زندگی سربازی بیستوچندساله متفاوت است اما شب واقعه را همه یک شکل تعریف میکنند: او حدود ۳همان شب، اقدام میکند. معلوم بود که تصمیم خودش را گرفته و مثل اینکه چیزهایی به بقیه بچهها هم گفته بود؛ اول فشنگ مشقی را درمیآورد و با فشنگ اصلی خشاب را پر میکند و بعد هم شلیک.» مرگ امیرحسین هیچگاه تبدیل به خبر نشد اما در ماههای گذشته اخبار زیادی از حوادث پادگانها و سربازانی که پیش از خودزنی، افراد را دیگری را هم هدف قرار میدهند، منتشر شده است؛ سربازانی که از رفتنشان غمی ماندگار برای خانواده میماند و تصویری هولناک برای همخدمتیها.
راویان مرگ
رحمت» و مصطفی»، حالا و درسال سوم دوران سربازی خود، نگاهی به روزهای رفته دارند. روایتی از زندگی خود و اینکه چه شد دورانی دوساله برای آنها بهسال سوم و چهارم کشیده شد، از اقدام به خودکشی و روزهای غبارآلود پیشرو.
رحمت حرفهای زیادی برای گفتن دارد: ۱۸فروردین ۹۳ عازم سربازی شدم و آموزشی را هرجور که بود تمام کردم. بعد رفتم تهران و تا برج ۷ آنجا خدمت کردم که یک نامه باعث شد کل زندگی من از این رو به آن رو شود. حساب کن سر یک نامه که یک ستوان دوم دست من داد و پشت کامپیوتر تایپ کردم و دست امیر دادم. امیر گفت این چه نامهای است؟ و من گفتم ستوان دو. امیر شروع کرد به فحش دادن و بقیه روزها هم زخمزبانها ادامه داشت تا جایی که مجبور شدم کیس کامپیوتر را به صورتاش بزنم، دماغاش خورد شد، دندانش شکست و صورتاش ۸ بخیه. بعد من رفتم زندان و دیه هم ۱۱میلیون شد که باهزار بدبختی ۷میلیون آن را دادم و بقیهاش را هم زندانی کشیدم. ۸ماه زندانی، جریمه این کارم شد.
زندگی من از این لحظه جوری شد که پایم به زندان باز شد. یواشیواش حس فرار به ذهنم رسید و دو ماه بعد از زندان، زمانی که مرخصی رفتم، دیگر برنگشتم. جوری شد که نه جایی در خدمت داشتم و نه در خانه.»
او اما درنهایت به پادگان برمیگردد تا ماههای باقیمانده را بهپایان برساند: تا موقعی که پادگان خوب است همهچیز قابلتحمل است اما زمانی که فشارها زیاد میشود دیگر همهچی سیاه میشود. خیلیها قصد جدی خودکشی ندارند و میخواهند یک ترسی ایجاد کنند، اما من نه. شرایطی که درخدمت داشتم فضای خودکشی را ایجاد میکرد تا اینکه آن روز جمعه رسید؛ زمانی بود که خانواده و پادگان از من زده شده بودند.
لحظهای که تصمیم را میگیری حس خاصی دارد و من حس سرباربودن داشتم؛ احساس میکردم تنها اتفاقی که باعث میشود همچنان چرخ دنیا بچرخد مرگ من است. طناب را از قبل آماده داشتم و رفتم سمت چهارپایه بزرگ کنار انبار و واقعا مصمم بودم. لحظات آخر هیچ فکری درباره خودم نداشتم و فقط به پدر و مادرم فکر میکردم. فقط میخواستم یکجوری سریع قضیه را تمام کنم. سرظهر، روزجمعه، هیچکس پادگان نبود و نمیدانم از کجا مصطفی (دوست صمیمی و همشهریام) رسید، اگر خواست خدا بود چرا هنوز این حس من را رها نمیکند؟» داستان روزهای گذشته بر رحمت مفصل است، روزهایی که هیچکدام مشابه هم نبودند اما همه زندگی او را دشوارتر میکردند.
او حالا منتظر یک امضا است تا دوران پر فراز و نشیب خدمتش را پایان دهد: همه اینها به دلیل یک نامه و دعوا بودکه من مقصر نبودم و همچنان ضربهاش را میخورم تا لحظهای که تمام کنم این زندگی را، کاری که بالاخره یک روز میکنم. زندان رفتم و سابقهدار شدم، هیچ اعتباری نه پیش خودم و نه خانواده و فامیل ندارم. هیچ راهی برای ادامه زندگی من نیست. اگر این سالها اسلحه دست من بود خیلی پیش مرده بودم. خدمت من را دوایی کرد و خانوادهام را هم ازم گرفت. دیگری چیزی برای من نمانده است. از همه بدتر اینکه دیگر وجود و اعتباری برای من نمانده است و احساس اضافهبودن دارم. میگویند یک ماه درست خدمت کن ولی دیگر از حوصله من خارج است، مخام نمیکشد. بالاتر از سیاهی که دیگر رنگی نیست. یک روزی از جهنم رها میشوم. کسی مثل من الان چهارسال است که دارد دستوپا میزند، جواب این بیاعتقادی را چه کسی میدهد؟»
مواد متحرک شدهام
مصطفی هم در روزهایی تاریک، خانه را به مقصد پادگانی در حمیدیه خوزستان ترک کرد، روزهایی که برادرش در انتظار حکم اعدام بود و خواستگاری او از دخترعمویش به دربسته خورده بود. در پادگان اما کسی از سرنوشت او خبر نداشت یا علاقهای به دانستن گذشته او نداشتند. چهارماه او بدون مرخصی و به امید بخشش برادرش تحمل کرد، گاهی تماسی از پادگان با خانواده و شرایطی که برای او عادی توصیف میشد: روزی که خواستگاری رفتم نخستین حرفی که دخترعمو به من زد این بود که تو یک آدم ول و معتادی و خدمت هم نرفتی، با چه رویی آمدی خواستگاری؟» او بعد از چهارماه به مرخصی آمد اما روزهای پرخبری انتظار او را میکشیدند: فکر من جای دیگر بود. بعد از ۴ماه اولین مرخصی را که آمدم دیدم رفتار دخترعمو تغییر کرده و رابطه خوبی با من دارد. فهمیدم که حکم اعدام برادرم آمده است. برایش مقداری پول ریختیم که همهاش را تنقلات گرفت و بین همبندیهایش تقسیم کرد.
شب آخر تا صبح نخوابیدم و ساعت ۵ رفتیم پشت در زندان. طرف شاکی هم وارد شد و هر چقدر التماس کردیم و قرآن جلویش گرفتیم فایده نداشت. برادرم همیشه تلفنی به من میگفت که یک وقت در خدمت فکر بدی به سرت نزند. بعدش دیگر امیدی به زندگی نداشتم.» زمانی که مصطفی به پادگان برگشت دیگر آن آدم روزهای قبل نبود، کسی نبود که با امیدی به آینده خانواده، هر سختی و رفتار بدی را تحمل کند. آنطور که خودش میگوید خشاب خشاب، قرص ترامادول میگرفت تا روزهایش به شب برسند اما خیلی زود خبر به مسئولان پادگان میرسد: بعد از این من در خدمت تبدیل به یک مرده متحرک شدم؛ هر روز قرص و مواد و. تا اینکه دیدم دیگر هیچچیزی برایم ارزش ندارد. از مرخصی محرومام کرده بودند. اسلحه به من نمیدادند چون دو سه بار سعی کردم با نمایش خودکشی فضا را برای خودم بهتر کنم ولی بار آخر کار از نمایش گذشته بود.
هرچه قرص داشتم، خوردم و دراز کشیدم. یک نامه هم توی کمدم گذاشتم که از یک مرده متحرک انتظار زندگی نداشته باشید، برایم سیاه نپوشید و به مادرم بگویید که تا آخرین لحظه بهیادش بودم، بگویید غم من را نخورد.» زندگی اما این بار هم برای مصطفی تمام نمیشود و بعد از چندساعت و زمانی که نوبت به نظافت او رسید، روی تختاش پیدا شد، معدهاش را شستوشو دادند و آنطور که خودش میگوید بازگشتی دوباره به زندگی. داستانی که مصطفی از روزهای خدمتاش تعریف میکند مفصلتر است اما بهطور خلاصه، او در این سالها تبدیل به آدم دیگری شده که فقط با مواد روزهایش را میگذراند؛ هرچند که مقصر تمام این مصایب را پادگان نمیداند: زندگی ما این طور بود دیگر، اگر برادرم اعدام نمیشد من هم مثل همه این سربازها به شکلی خدمت را تمام میکردم ولی نشد.»
سَرهای شکوفهزده
برجک نگهبانی یک امپیتری پلیر معروف با آرشیوی از آهنگها داشت، خودمان خریده بودیم و سلیقهها تقریبا مشابه بود. محسن اسلحه و پلیر را گرفت و من روانه آسایشگاه شدم، حالش عادی بود، مثل همیشه ناخوش. تا پوتینهایم را درآوردم و روی تخت دراز کشیدم صدای شلیک را شنیدم؛ صدای ژ۳ از فاصله خیلی نزدیک. همه بیدار شدند و من خیلی سریع خودم را بیرون رساندم. سه تیر اول خشاب، گازی یا مشقی بودند و ۱۷ تیر بعدی جنگی. محسن اسلحه را مسلح و روی حالت تکتیر زیرگردن خودش میگذارد. صحنهای که من دیدم سری بود که مثل یک گل شکوفه زده بود و وز وز هدفون هم هنوز درمیآمد.» امین که این جملات را میگوید دوران آموزشیاش را در پادگان خاش و دوره کد را در شمال گذراند و حالا سربازی با ۱۴ماه خدمت در زاهدان است.
او میگوید همخدمتیاش در آن روز درخواست مرخصی داده بود که با آن موافقت نشد هرچند دلیل اصلی خودکشی را این مسأله نمیداند: محسن مشکلات زیادی داشت و همان روز هم، مرخصی میخواست که با آن موافقت نشد. اکثر سربازهایی که این فاز را دارند وضع مالی و شرایط خانوادگی درستی ندارند، در پادگان سیگار میکشند و مواد مصرف میکنند، وقتی هم کسی آنها را ببیند و اطلاع دهد مرخصی آن فرد لغو میشود یا زمان نگهبانی آنها را بیشتر میکنند که اکثر اقدام به خودکشیها هم در همین زمان نگهبانی اتفاق میافتد.»
تصاویر پاکنشدنی سربازان از نفسافتاده
روایت سربازان از مرگ خودخواسته همخدمتیهای خود، یک تصویر مشترک دارد و آن پاکنشدن صحنه از ذهن، حتی پس از گذشتن سالهاست. بعد از هر حادثه منجر به مرگ در فضای نظامی پادگانها، چیزی کم میشود و سربازی برای همیشه از بین میرود که صحنه پس از مرگش به راحتی از ذهن دوستان نزدیکش پاک نمیشود. روز بعد از رفتن همخدمتیها، مانند دیگر روزهای پادگان است با این تفاوت که تصویری جلوی چشم سربازان در تمام پادگان دیده میشود. سال ۹۳ در پادگان . من قسمت بهداری بودم ولی دو ماه اول هر دو توپخانه بودیم. کامل میشناختمش، روزهای اول هم یکبار هم دعوا کردیم. زیردیپلم بود. آدم بدبختی بود در روستای خیرآباد زندگی میکرد. آن دو ماه مدام یک جمله را تکرار میکرد که هنوز هم صدای خودش توی گوش من است؛ اسب نفسبریده را طاقت تازیانه نیست.
دو ماه بعد، من قسمت بهداری بودم و صدای تیر آمد که عادی بود. یک مرتبه سروصدا بالا گرفت و گفتند آمبولانس بیاید؛ توپخانه به بهداری نزدیک بود. من همان شب شیفت بودم. با یک بهیار رفتیم ولی امرلله مرده بود، ما سوارش کردیم و رفتیم بیمارستان. یکدرصد هم فکر نمیکردم که این آدم خودکشی کند؛ عادی بود نه خیلی خوش بود و نه اینکه توی خودش باشد.» مهدی بعد از گذشت سهسال از آن حادثه، خاطره آن شب را با جزییات تعریف میکند و میگوید که هنوز تصویر امرالله درخون درازکشیده را فراموش نکرده است: آن شب تا صبح خوابم نبرد و برای مراسم تشییع هم رفتیم. میگفتن مشکل خانوادگی داشت. حدود ۲۰سال داشت و خیلی هم سیگار میکشید. تا پایان خدمت هروقت از کنار توپخانه رد میشدم، رد خون امرلله را میدیدم و بعد از خدمت هم گاهی تصویرش جلوی چشمانم میآمد.ای کاش همدیگر را نمیشناختیم.»
شرایطی که اصلا نگرانکننده نیست»
آمار دقیقی از اقدام به خودکشی سربازان ایرانی وجود ندارد اما اخبار و حوادث یکسال گذشته، افزایش این موضوع را نشان میدهد هرچند که بیشتر، حوادثی رسانهای میشوند که سرباز نهتنها به زندگی خود بلکه به زندگی افراد دیگری هم در پادگان پایان میدهد. با این همه رئیس اداره سرمایه انسانی سرباز ستاد کل نیروهای مسلح، معتقد است که این وضع اصلا نگرانکننده نیست.» موسی کمالی» در پاسخ به پرسش شهروند» درباره راهکارهای پیشرو برای مقابله با وضع پادگانها میگوید: این وضع اصلا نگرانکننده نیست. من نمیتوانم بگویم چه کسانی این حوادث را بهوجود آوردند. شما بیایید زندان تا من دلیل و اعتراف این سربازها را به شما نشان بدهم.»
رئیس کمیسیون اجتماعی: هیچ طرح و لایحهای درباره سربازی در مجلس وجود ندارد
مجلس شورای اسلامی پیش از این و در سالهای گذشته بحث تغییر خدمت وظیفه عمومی را پیگیری کرده ولی تمام بررسیها به چند گزارش مرکز پژوهشها یا نطق و تذکرها خلاصه شده است. رئیس کنونی کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی که پیش از این دو در دورههای پنجم، ششم، هفتم و هشتم نماینده مردم در پارلمان بوده، در گفتوگو با شهروند» از وم تغییر شرایط کنونی سربازی و همچنین نبود اهتمامی برای توجه به این معضل سخن میگوید. سلمان خدادادی» در اینباره توضیح میدهد: خدمت سربازی در همه دنیا در یک نقطه مشترک است و در کل دنیا هیچ کشوری پیدا نمیشود که جمعیت جوان آن برای دوران مشمولیت آموزش نبیند؛ یعنی این موضوع در همه دنیا مطرح است اما نوع خدمت متفاوت است.
ما در مجلس هفتم یک کاری در کمیسیون امنیت ملی و ت خارجی انجام دادیم. آنجا بررسی کردیم که در بقیه دنیا خدمت سربازی به چه شکل است. همه کشورها یک آموزش اولیه دارند که از دو ماه شروع میشود اما در کمتر کشوری مدت سربازی دوسال است و تعداد این کشورها بسیار محدود است؛ کمتر از ۱۲کشور.» رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس دهم ادامه میدهد: در همه دنیا آموزش اولیه صورت میگیرد و جوانان آموزش میبینند که اگر حالت فوقالعادهای رخ دهد از کشور خود دفاع کنند ولی در این کشورها نبود کارت پایان خدمت مانع از ارایه هیچ خدمات رفاهی و اجتماعی نمیشود.» او با انتقاد از روند کنونی خدمت وظیفه عمومی در ایران میگوید: کشور ما جزو معدود کشورهایی است که از یک سن مشخص جوانان باید سمت خدمت بروند و اگر نروند بهطور کامل از خدمات اجتماعی محروم میشوند.
مجلس دوسال پیش قانونی تصویب کرد که افراد مشمول، از خدمات اجتماعی و شهروندی محروم نشوند اما اجرا نمیشود؛ خدماتی مثل اینکه گواهینامه بدون پایانخدمت قابل دریافت باشد. الان این جوانان در پادگان احساس تلف کردن عمر خود را میکنند. مشکلات رفاهی پادگانها هم که بسیار زیاد است از غذا تا لباس و آن هم در بهترین سن جوانان.» با چنین شرایطی، چرا مجلس گامی برای بهبود این وضع انجام نمیدهد؟ خدادادی در پاسخ به این پرسش میگوید: از دوره هفتم مجلس این بحث مطرح است که ما میگوییم کاری برای این جوانان متعهد داشته باشیم. کشورهایی که ارتش قوی دارند نیروهای کادر قوی دارند از مشمول به این شکل استفاده نمیشود.
نیروهای کادر نیروهای نظامی به حساب میآیند نه سربازانی که نهایتا دوسال در پادگان خواهند بود. خودکشیها و حوادث ناخوشایند این سالها هم از همین شرایط بد خدمت نشات میگیرد باید به سمت کادرسازی برویم و فردی را استخدام کنیم که ۳۰سال آموزش ببیند و خدمت کند. اگر این اتفاق نیفتد شاهد این موارد خواهیم بود.» رئیس کمیسیون اجتماعی معتقد است که تعداد زیادی از نمایندگان، نظری مشابه او دارند و در بررسی اعطای گواهینامه بدون کارتپایانخدمت این مسأله را نشان دادند اما عزم جدی در خارج از مجلس دیده نمیشود: تا جایی که من اطلاع دارم هیچ طرح، لایحه یا برنامه خاصی برای ساماندادن به وضع کنونی سربازی در مجلس دهم وجود ندارد. نگرانی دربین نمایندگان وجود دارد ولی روحیه اجرایی در کشور دیده نمیشود.»
در هیچ کشور توسعهیافتهای جوانان اینچنین به حال خود رها نمیشوند
آنطور که پیش از این علیرضا عبدالله زاده، مشاور معاون رفاه اجتماعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته، در سالهای گذشته تحقیقاتی انجام شده که نشان میدهد دستکم ۵۰درصد دانشجویان تحصیلات تکمیلی در ایران، برای فرار از خدمت روی به ادامه تحصیل آوردهاند. فارغ از این تحقیقات، به نظر میآید دغدغهای به نام سربازی از ۱۷ و ۱۸سالگی ذهن بسیاری از جوانان ایرانی و خانوادههایشان را درگیر میکند و هر کسی سعی میکند به شیوهای این موضوع را برای خود سامان دهد. درباره تلاشها و رفتارهای عجیب برای دریافت معافیت پزشکی در سالهای گذشته، گزارشهای زیادی نوشته شده اما همچنان نزدیک به ۲میلیون مشمول در شرایط فرار از خدمت» به سر میبرند؛ جوانانی کهدرصد بالایی از آنها، به گفته مشاور معاون رفاه اجتماعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از دهکهای پایین جامعه هستند. چگونه میشود روند کنونی را به لحاظ روانی بهبود بخشید. ناصر قاسمزاده»، روانشناس و مدرس دانشگاه دراینباره به شهروند» میگوید: دو نکته وجود دارد یکی اینکه الان سبک تربیتی فرزندان ما؛ چه در کلانشهرها و چه در روستاها تغییر کرده است.
شرایط رشد و زندگی پیش از این به سمتی بود که افراد میتوانستند به استقلال برسند و وابستگی به این شیوه وجود نداشت. دربین افرادی که الان وارد دانشگاهها یا پادگانها و پانسیونها میشوند همین معضل قابل مشاهده است. خیلی از این افراد در همان ماههای اول با فشار ناشی از تنهایی روبهرو میشوند حالا با این شرایط، وضع سخت پادگان با شرایط خاص خود را اضافه کنید. این برای افرادی که سبک زندگی وابستهگونه داشتهاند یک تنش ایجاد میکند و این مخصوص یک طبقه خاص نیست و در همه خانوادهها الان تا اندازهای وجود دارد.» این روانشناس ادامه میدهد: با لحاظ کردن این موارد، بهنظر میآید با توجه به نبود آمادگی برای تحمل این شرایط، باید روند تربیتی تغییر یابد و اصلاح شود.
دوم اینکه در همین محیطهای آموزشی روانشناسانی وجود داشته باشند که مشاورههای فردی و گروهی موثر داشته باشند. در کشور ما متاسفانه روانشناسی تبدیل به یک امر لوکس شده است و جنبه بازدارندگی و خدمات پیشگیرانه برای بسیاری از مردم اتفاق نمیافتد. امروزه در بسیاری از کشورهای دنیا، خدمات روانشناسی به مردم در زمانهای مختلف ارایه میشود. برای سربازان باید یک جای تنفس گذاشته شود، یکی از اهداف سربازی پختهکردن افراد و آمادهسازی آنها برای ادامه زندگی است.» قاسمزاده به آسیبهای اجتماعی ناشی از دوران سربازی هم اشاره میکند: در کشور ما همیشه یک آمار فرار از خدمت وجود دارد؛ کسانی که خدمت میروند و از آنجا فرار میکنند، در کنار آن بحث خودکشی وجود دارد و آمار نیتی از خدمت هم که بسیار بالا است. تبعیض قائلشدن بین سربازان هم در قوانین مختلف وجود دارد. در مر حله اول باید افراد برای ورود به خدمت آماده شوند و در مرحله دوم باید غربالگری صورت گیرد. برای بسیاری از مشاغل حساس مثل خلبانی و. غربالگری و آزمونهای سلامت روانی سختگیرانه صورت میگیرد چرا درباره سربازها که باید اسلحه دست بگیرند چنین کاری صورت نگیرد. در هیچ کشور پیشرویی نمیبینیم که جوانان در چنین شرایط سختی به خود رها شوند.» این روانشناس معتقد است که در کنار بهبود روند کنونی، باید خدمات روانشناختی وارد پادگانها شود: در طول دوره آموزشی حتما باید خدمات روانشناختی وجود داشته باشد.
ما یک جامعه چند دههزارنفری روانشناس بیکار داریم که میشود از این افراد برای ارایه مشاوره در مقاطع مختلف و بخشهای مختلف جامعه استفاده کرد. یکی از اهداف دولت باید افزایش سطح رفاه روانی جامعه باشد و نگاه غلط کنونی اصلاح شود. برای همه افراد باید یک غربالگری صورت بگیرد و وقتی غربالگری صورت گیرد آنجا باید سطحبندی شود. درست نیست که دست همه اسلحهداده شود، دلیلی ندارد سربازان این همه از شهر محل زندگی خود فاصله داشته باشند. در تمام این مدت هم باید آموزش و مشاوره به همه سربازان صورت بگیرد.»
منبع : سایت خبری تحلیلی عصر ایران
پی نوشت : طبق گفته رییس کمیسیون اجتماعی مجلس تنها دوازده کشور در جهان نظام سربازی اجباری مانند ایران دارند ولی خوب با این وجود همه سکوت کرده اند. چرا لابد به خاطر ترس از عدم تایید صلاحیت توسط شورای نگهبان در دوره بعدی متاسفم برای خودمون، برای مردم ایران، برای جوانانمون
پلیس اسرائیل 40 نفر از معترضان یهودی ارتدوکس در تظاهرات علیه خدمت سربازی اجباری» در شهر قدس را دستگیر کرد.
به گزارش خبرگزاری آناتولی یهودیان ارتدوکس که با پوشیدن لباس سیاه و گذاشتن خط ریش بلند شناخته می شوند، طی یک هفته گذشته در سراسر اسرائیل با برگزاری تظاهرات به قانون خدمت سربازی اجباری در این کشور اعتراض کردند.
گروهی از یهودیان حریدی با بستن برخی مسیرها، برای تردد خودروها در جاده های قدس غربی و آتش زدن سطل های زباله به شدت به پلیس اعتراض کردند.
میکی روزنفیلد، سخنگوی پلیس اسرائیل با انتشار بیانیه ای اعلام کرد که مداخله واحدهای پلیس اسرائیل در تظاهرات مذکور در مناطق مختلف قدس همچنان ادامه دارد.
وی با بیان اینکه شماری از معترضان تلاش کردند تا مسیر تراموا را مسدود کنند، تصریح کرد: تا کنون 40 نفر از معترضان دستگیر شدهاند.
خدمت سربازی در اسرائیل که طبق قوانین این کشور برای مردها سه سال و برای ن دو و نیم سال اجباری است، همواره از سوی یهودیان ارتدوکس مورد اعتراض قرار گرفته است.
اکثر یهودیان ارتدوکس به دلیل ناسازگار بودن شرایط در ارتش اسرائیل بر اساس شریعت یهودی از خدمت سربازی اجباری در این کشور امتناع می ورزند.
یهودیان ارتدوکس که 10 درصد از جمعیت اسرائیل را تشکیل می دهند، بر این باورند که خدمت سربازی شیوه زندگی را به آن ها تحمیل می کند که در تضاد عمیق با ارزش ها و اعتقادات اخلاقی آنهاست.
لازم به ذکر است پارلمان اسرائیل کنست»، دو سال پیش قانون خدمت سربازی اجباری برای افراد متدین جامعه که قبلا از انجام این خدمت معاف بودند را تصویب کرد.
گفتنی است عربهای ساکن مناطق اشغالی تحت اداره اسرائیلی نیز به دلایل امنیتی به خدمت سربازی برده نمیشوند.
منبع : سایت خبری تحلیلی عصر ایران
پی نوشت : به نظرتون آیا توی ایران هم اجازه راه پیمایی یا اعتراض به این قانون برده داری نوین می دهند؟
نکته دوم - سربازی اجباری در دوره پادشاهی رضاخان ایجاد شد. در آن نظام، جذب جوانان برای سربازی اجباری شد این درحالی است که با پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 و تشکیل جمهوری اسلامی برپایه مردمی و اسلامی بودن حکومت و فلسفه شهادت، دیگر نیازی به اجبار مردم و جوانان برای پیوستن به صف دفاع از کشور وجود ندارد بلکه می توان در قالب سربازی حرفه ای (اختیاری) پذیرای جوانان علاقمند بود و نیازی به اجبار نیست.
نکته سوم - سربازی، موضوعی انسان ساخته است و باید همیشه با استفاده از علم روز و تجربیات دیگران، شرایط و کیفیت آن را بهبود داد. اصرار و پافشاری بر یک شیوه قدیمی، مشکلی را حل نمی کند.
قانون نظام وظیفه با تحولی بنیادین مواجه خواهد شد تا جوانان برای رفتن به سربازی با یکدیگر رقابت داشته باشند نه اینکه به دنبال راهی برای معافشدن باشند».
به گزارش تجارتنیوز، این برآیند ایده و طرحی است که کارگروه دفاعی مجلس در حال تهیه آن است و قرار است طی جلسات مشترک ستادکل نیروهای مسلح و مرکز پژوهشهای مجلس چکشکاری و نهایی شود. پیگیری این طرح از مجلس دهم آغاز شد و حالا در مجلس یازدهم با جدیت بیشتری دنبال میشود.
طرحی فراتر از کاهش خدمت سربازی
همین چند روز قبل بود که خبر تغییرات جدید سربازی و کاهش مدت آن منتشر شد؛ خبری که رئیس اداره سرمایه انسانی سرباز ستادکل نیروهای مسلح آن را رسانهای کرد و مهمترین آن به این شرح بود:
* مدت خدمت کارکنان وظیفه غیربومی در مناطق امنیتی درگیر و جزایر طرح نازعات: ۱۷ ماه
* مدت خدمت در مناطق عملیاتی و امنیتی غیر درگیر محروم و بد آب و هوا، مرزی و سایر جزایر خلیجفارس نیز به ۱۸ ماه کاهش یافت.
* مدت خدمت سربازی برای سربازان غیربومی در مناطق عادی نیز ۲۱ ماه خواهد بود.
* مدت خدمت کارکنان وظیفه بومی در مناطق امنیتی درگیر و جزایر طرح نازعات به مدت ۱۷ ماه، در مناطق عملیاتی و امنیتی و غیردرگیر، محروم و بد آب و هوا، مرزی و سایر جزایر خلیجفارس ۲۱ ماه و در مناطق عادی ۲۴ ماه.
* مدت خدمت برای مشمولان امریهدار در دستگاههای دولتی و غیردولتی: کماکان ۲۴ ماه
اما آنطور که نمایندگان مجلس میگویند، با طرحی که در دست تهیه است سربازی در کشور با یک تحول بنیادین همراه خواهد شد که فراتر از کاهش مدت دوره یا مهارتآموزی در سربازی است.
سربازی اجباری، فقط در 8 کشور
ابوالفضل ابوترابی» از جمله نمایندگانی است که از جزئیات این طرح مطلع است. او درباره ضرورت تدوین آن میگوید: قانون نظام وظیفه ما از سال 1304 تاکنون تغییرات اساسی نداشته، در حالی که شرایط اجتماعی و سبک زندگیها کاملا تغییر کرده است و قانون موجود به هیچوجه پاسخگوی وضعیت فعلی ما نیست. ما جزو 8 کشور دنیا هستیم که در آنها نظام وظیفه اجباری است، همچنین جزو 6 کشوری هستیم که طی 50 سال اخیر قانون سربازی آنها تغییر اساسی نداشته است. علاوه بر آن در اکثر کشورهای جهان دوره سربازی یکساله است و ضوابط متفاوتی دارند. همه این دلایل بیانگر آن است که ما باید قانون نظام وظیفه کشور را بهروزرسانی کنیم».
چرا همه دنبال معافیاند؟
این نماینده به برخی مشکلات فرهنگی و اجتماعی و ضرورت بهروزرسانی قانون نظام وظیفه اشاره و تصریح میکند: میگوییم خدمت سربازی مقدس است اما اگر به آن باور داریم چرا برای برخی افراد معافیتهای خاص پیشبینی شده، یا اگر مقدس است چرا بسیاری از مسئولان ما پیگیر معافیت سربازی فرزندانشان هستند. مقدسبودن سربازی نباید فقط به کلمه و زبان باشد، نیاز به باور اجتماعی دارد اما مشخص است که جامعه این باور را نپذیرفته است و ما معتقدیم دلیل آن اجباریبودن سربازی و ایرادهای قانون است. علاوه بر آن باید موضوع مهم کاهش جمعیت و تکفرزند ذکور داشتن بسیاری از خانوادهها را هم مدنظر داشته باشیم که با این شرایط و قانون فعلی، قطعا با مشکلات بیشتری مواجه خواهیم شد».
شناسایی 130 ایراد سربازی توسط ستاد کل
به گفته ابوترابی تاکنون جلسات متعددی برای بررسی طرح اصلاح قانون نظام وظیفه برگزار شده و ستادکل نیروهای مسلح هم با کلیت آن موافق است. وی میگوید: در خود ستادکل نیروهای مسلح، پژوهشهای متعددی درباره خدمت سربازی انجام شده و خود آنها 130 ایراد آن را احصا کردهاند. در همین زمینه جلسات کارشناسی در حال برگزاری است و خوشبختانه تعامل خوبی بین ستادکل و مرکز پژوهشهای مجلس شکل گرفته و امروز هم تاریخ برگزاری جلسه بعدی بررسی این طرح است».
اصلاح قانون پس از اجماع کامل
از ابوترابی درباره زمانبندی پیشبینیشده برای نهاییشدن این طرح میپرسم و او پاسخ میدهد: هماکنون کمیسیون امنیت ملی با کلیت موضوع اصلاح قانون نظام وظیفه موافقت کرده و آن را به کارگروه دفاعی ارجاع داده است. این طرح یک طرح فوقالعاده چالشی است و باید خیلی دقیق پیش برویم، نباید عجله کنیم و بیگدار به آب بزنیم. اصرار داریم به جای عجله، با دقت پیش برویم و این طرح پس از اجماع کامل ارائه شود».
امنیت ملی در اولویت تصمیمسازیهاست
ابوترابی تصریح میکند: قطعا همه باید توجه داشته باشیم که کشور ما به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و اقدامات دشمنان، دارای شرایط خاصی است و به همین دلیل نمیتوان درباره طرح مهمی مثل اصلاح قانون سربازی عجله کرد، هم نظام وظیفه جزو واجبات است و هم اینکه همه چیز مبتنی بر امنیت است».
هدف ما تحولی بنیادین و انقلاب اساسی در سربازی است
ابوترابی درباره جزئیات پیشنهادهای مطرحشده در این طرح هم میگوید: این سوال بسیار مهمی است و قطعا خیلیها منتظر پاسخ به آن هستند اما اجازه بدهید صحبت درباره آن را به آینده موکول کنیم، دلیلش هم اینکه ممکن است برخی دستگاههایی که با اجرای این طرح مم به همکاری خواهند شد، نسبت به آن موضعگیری داشته باشند. در حالت کلی ما به دنبال مدلی هستیم که هم نیازهای نیروهای مسلح را برای حفظ امنیت کشور تامین کنیم و هم خدمت سربازی برای جوانان رغبتانگیز شود. این طرح فراتر از طرحهایی مانند مهارتآموزی در سربازی است، چرا که برای مهارتآموزی هم به اعتبارات و امکاناتی نیاز است که دولت امکان تامین آن را ندارد. هدف ما یک تحول بنیادین و انقلاب اساسی در قانون نظام وظیفه و خدمت سربازی است».
سردار مهری: تابع تصمیمات ستاد کل هستیم
برای پیگیری موضوع از نهاد اصلی خدمت سربازی به سراغ تقی مهری» رئیس سازمان نظام وظیفه عمومی ناجا نیز رفتیم.
سردار مهری درباره این طرح گفت: اصلاح قانون نظام وظیفه جزو وظایف ستادکل نیروهای مسلح و وزارت دفاع است و آنها متولی این موضوع هستند، ما نمیتوانیم در این زمینه اظهارنظری داشته باشیم و تابع تصمیمات متولیان هستیم».
منبع : تجارت نیوز
درباره این سایت